Fokker D-21 (2e gewijzigde druk).
Beschrijving
ModelFan

Auteurs: Peter de Jong
Uitgever: Lanasta (Walburg Pers)
ISBN: 9789464564006
Gebonden hardback
Gepubliceerd: 2024   
Pagina’s: 248
Prijs: 39,99  euro.

Fokker D.21, Fokkers laatste eenmotorige jager. De Fokker D.21 is het belangrijkste Nederlandse vliegtuigontwerp uit de tijd van de Tweede Wereldoorlog. Het toestel, ontworpen door een uit Duitsland gevluchte Joodse ingenieur, was niet zonder beperkingen en onvolkomenheden; maar voor drie kleine neutrale landen - Nederland, Denemarken en Finland - was de D.21 wat het meest in de buurt kwam van de Spitfire toen zij door de oorlogsmachines van Hitler en Stalin werden aangevallen in de bange dagen van 1939 en 1940. Het verhaal van dit vliegtuig heeft daardoor iets tragisch: de tragiek van een ongelijke strijd. Maar toch trok de D.21 niet altijd aan het kortste eind. De Nederlandse toestellen leverden felle luchtgevechten tegen de Luftwaffe. In 1934 nog een tamelijk vooruitstrevend vliegtuig maar na enkele jaren al achterhaald. Het was niet opgewassen tegen de Me 109. Toch zijn met de D.21 38 Junckers Ju 52 neergeschoten in de meidagen van 1940. Terwijl Nederland door de Duitsers was bezet, ging de ontwikkeling en productie van de D.21 in Finland nog verder, en als een oude frontsoldaat streed de D.21 tot in 1944 in de Vervolgoorlog tegen de Russen, waarbij in de Finse strijd tegen de Russische invasietroepen was Fokkers laatste eenmotorige jager zelfs een bittere winter lang een winnaar.  



De D.21 is dus een niet onbelangrijk vliegtuig, maar een boekenplank vol is er over deze Fokker bepaald niet geschreven. Verdienstelijke kleinere uitgaven behandelen de Nederlandse en Finse D.21’s, vaak buitenlandse uitgaven, maar voor een allesomvattende beschrijving van dit vliegtuig van de eerste schetsen in 1935 tot en met de laatste vluchten in 1947 moest de Nederlandse lezer tot nu toe teruggrijpen op een deeltje uit de Nederlandse Vliegtuigencyclopedie van Hugo Hooftman, een serie die onder liefhebbers een bijna legendarische status geniet, maar die wel achterhaald is in tekst en in beeld. In 2023 publiceerde Dutch Profile een “Profile” van de hand van Frits Gerdessen, een van de auteurs van de drie G-1 boeken.

Dit boek is het eerste grote, Nederlandstalige werk dat het interessante verhaal van de Fokker D.21 in al zijn internationale facetten uit de doeken doet. De meest vooraanstaande kenners in vier verschillende landen werkten eraan mee. Het bevat veel nieuwe inzichten en is rijkelijk geïllustreerd met honderden foto's en tekeningen, waarvan vele nooit eerder zijn gepubliceerd.
In 2012 komt het tot nu toe meest omvattende boek uit over deze Fokker. Peter de Jong vervolmaakt dan een in 2005 in Frankrijk verschenen boek over dit type. Het ontwerp wordt volledig herzien, prachtig vormgegeven en voorzien van vele nieuwe feiten, informatie en foto’s die bovendien in een logischer volgorde staan. Daarmee is dit boek het eerste grote, Nederlandstalige werk dat het complete verhaal van de Fokker D.21 weergeeft en al zijn internationale facetten uit de doeken doet.
Deze 2e herziene druk heeft uiteraard alle eerdere informatie, maar de tijd stond niet stil, want in 2012 was er geen complete D.21 meer over. Laat staan een vliegende. Maar dat is vorig jaar achterhaald met de herbouw van een D.21 door Jack van Egmond in Hoogeveen. Dat is dan ook gelijk de grootste aanvulling die in deze tweede druk is terug te vinden. Ook uit Finland kwam een aantal nieuwe foto’s. En voor wie het nog niet heeft gelezen of gehoord in Denemarken bouwen ze eveneens aan een vliegwaardige D.21.

Het boek kent maar liefst 20 hoofdstukken en een serie bijlagen, waaronder het begin, de specificaties, het ontwerp en constructie. De vooroorlogse periode en uiteraard de oorlogsdagen, waarbij uitvoerig, zo niet compleet, wordt ingegaan op de gevechtshandelingen van de D-21. Hetzelfde geld natuurlijk voor Denemarken en Finland. Een stukje Duitsland, zoals al aangegeven de vliegende D-21 van Jack van Egmond en als bijlagen technische gegevens, een complete productielijst en een Engelse summary.

Conclusie
Een prachtig vormgegeven boek voorzien van vele nieuwe feiten, informatie en foto’s die bovendien in een logischer volgorde staan. Het eerste en tot nu toe enige grote, Nederlandstalige werk dat het complete verhaal van de Fokker D.21 weergeeft en al zijn internationale facetten. Zeer verzorgt prachtig geïllustreerd met tientallen kleurenfoto’s, diverse tekeningen en afbeeldingen in kleur, en honderden zeer goed bewerkte zwart-wit foto’s en afbeeldingen. Veel materiaal is nog nooit gepubliceerd
Stond het boek nog niet in je kast omdat het uitverkocht was, dan is dit je herkansing.
De foto’s hebben Nederlandse en Engelse bijschriften en aan het einde van het boek een Engelse summary.
Ik kan niet anders zeggen; grijp die herkansing!

Met dank aan Lanasta/Walburg voor het recensie-exemplaar.