YPR-765 PRAT Kon. Landmacht
ModelFan
English version

Eerste indruk
AFV Club
nr. AF35356
1/35
Spuitgiet bouwmodel
onderdelen, 1 photoetch set, 1 decalset
prijs tussen euro 47,00 en 57,00   

De YPR is in 1965 in de Verenigde Staten door FMC Corporation ontwikkeld onder de naam XM765, als een van prototypen voor een toekomstig gepantserd infanteriegevechtsvoertuig.
De XM765 was gebaseerd op de M113A1, verbeterd met onder andere een gesloten eenpersoons geschuttoren en schietpoortjes, waardoor de infanteristen ook vanuit het voertuig konden vuren. De romp is van gelast aluminium, met pantserstalen platen aan de voor- en zijkanten bevestigd met bouten. De ruimtes tussen de pantserplaten zijn opgevuld met polyurethaanschuim, wat het voertuig extra drijfvermogen geeft. Wanneer het voertuig vaart, wordt het aangedreven door de rupsbanden, die voorzien zijn van kleine schoepen. De dieselmotor van het tweetaktprincipe bevindt zich rechtsvoor in de romp. Onder de grote boeggolfkeerplaat voor op het voertuig zit een luik, dat toegang verschaft tot het gecommandeerd stuur- en remdifferentieel en de aandrijfassen. De motor is identiek aan die van de M113A1, uitgezonderd de grotere radiateur en de turbocharger. Links van de motor bevindt zich de bestuurder, die beschikt over een dakluik dat naar rechts opendraait. De bestuurder beschikt over vier M27 periscopen, waarvan de voorste vervangen kan worden door een passief-infrarood nachtzicht periscoop. Later kreeg de chauffeur de beschikking over een HV-nachtzicht bril. De voertuigcommandant zit direct achter de chauffeur en heeft een eigen koepeltje dat helemaal rond kan draaien. Het koepeltje heeft vijf periscopen; vier van het type M17 en één die tot zesmaal vergroot.

Achter in het voertuig is ruimte voor zeven infanteristen. Zes zitten rug aan rug: drie links en drie rechts. De zevende zit op een klapstoeltje tussen de voertuigcommandant en de toren. Zij beschikken over twee M17 periscopen aan iedere zijde, en één M27 periscoop aan de achterzijde. Net als de M113 heeft de YPR-765 een groot vrachtluik boven in het dak en een neerlaatbare klep met daarin een klein deurtje aan de achterzijde. Alle YPR-765's (behalve de YPR-GWT gewondentransport) zijn uitgerust met een rookbuslanceerinstallatie met zes lanceerders.
De US Army nam dit specifieke prototype niet in de bewapening op, waarna fabrikant FMC het voertuig als eigen project doorontwikkelde en aan enkele andere landen (waaronder Nederland, Zuid-Korea en Turkije) verkocht.

In 1973 plaatste de Koninklijke Landmacht een eerste order voor 880 Armoured Infantry Fighting Vehicles (AIFV's) bij FMC om een aantal verouderde voertuigen te vervangen: allereerst de Franse AMX PRI, daarna de Nederlandse YP-408 en de Amerikaanse M113. Deze drie voertuigen waren in de jaren zestig ingestroomd. Het pantserrupsvoertuig is vervolgens vanaf 1977 in Nederland ingevoerd en omgedoopt tot YPR-765 (waarbij de Y staat voor Nederland, P voor Pantser en R voor Rups). De laatste YPR's werden in 1989 afgeleverd. Vanaf 2000 werden de voertuigen gemoderniseerd tot versie YPR-765 A1. De A1 varianten zijn eenvoudig te herkennen aan het driekleuren camouflage patroon. De Koninklijke Landmacht heeft behoorlijk wat versies in dienst gehad waaronder ook de PRAT versie

De PRAT versie

De Pantser Rups Anti Tank-uitvoering is een tankjager. Ze is uitgerust met een M27 toren met daarin twee lanceerinstallaties voor TOW-antitankraketten. Ook beschikt het voertuig over een FN MAG machinegeweer. In het voertuig is plaats voor nog tien TOW-raketten. De lanceerinstallatie moet handmatig van onder pantser geladen worden. De M27 toren is dezelfde als die op de Amerikaanse M901 ITV (Improved TOW Vehicle) "Hammerhead". Boven in de toren bevindt zich de richtapparatuur voor zowel overdag als 's nachts (AN/TAS-4(a)). Ook het raketbesturinssysteem bevindt zich in de toren. De bemanning bestaat uit vier personen (in oorlogstijd): commandant, chauffeur, schutter en lader. In het voertuig bevindt zich een losse driepoot affuit, waarmee een TOW buiten het voertuig kan worden opgesteld. Verder zijn er ophangbeugels voor twee M136 AT4 draagbare antitankraketten. Tijdens het rijden wordt de toren ingeklapt op het voertuig. Men kan niet rijden met de TOW raketten in schietstand. De TOW wordt door een draad geleid, hierdoor moet de schutter het vizier op het doel houden. In totaal had de KL 303 YPR-PRAT in dienst

Het AFV Club model werd al geruime tijd aangekondigd en recentelijk kwam de kit dan ook beschikbaar. Bij de eerste ronde zat ik ernaast dus heb ik bij de tweede ronde het model maar laten komen om te voorkomen dat het ineens zou zijn uitverkocht, dat AVF Club zijn nek uitstak om deze Nederlandse versie op de markt te brengen is geweldig, maar het zal geen immens grote oplage zijn.

Het AFV model is voor de eerste (of vroege) serie van de YPR-765. Logisch omdat alle eerdere YPR-modellen van AFV dat ook zijn (zie de tijdline bij Scalemates) zoals de 35016,  35S14 (NL) en de 35119(NL-SFOR). AFV Club geeft op haar doos aan “new tooling”, dat is slechts gedeeltelijk waar omdat men alleen frames heeft toegevoegd om deze NL PRAT versie te kunnen bouwen. Scalemates vermeld dit juist als “new parts” De fabrikant geeft dit ook netjes aan in de onderdelen lijst waar je kunt zien dat er frames bij zitten van de 35002, 35S14,  35016 en de 35369, toegevoegd is een frame met de MAG mitrailleur en bevestiging en uiteraard het decalset.  Voor de tweede latere A1 mis je de bagage draadrekken aan de achterkant, draadknippers voorop en de Diehl tracks om de belangrijkste te noemen.  Daar zijn overigens al wat oplossingen voor.
Bij dit model zijn alle spuitgiet frames apart in cellofaan ingepakt, ook de heldere onderdelen. Wat mij betreft keurig netjes verzorgt! De photoetch onderdelen zijn samen verpakt met het decalset, maar wel apart in plastic zakjes. Totaal zijn er zeven frames, een los kuip gedeelte en plastic/rubberen tracks, dat laatste is wel jammer. De onderdelen hebben geen flash en ik ben nergens irritante uitwerpmarkeringen tegengekomen. Keurig verzorgt zoals ook bij de andere modellen van de YPR-765 van AFV Club.
De achterklep is een geheel, de deur is er ingegoten. Geen mogelijkheid om de deur in een open positie te monteren en wat interieur te laten zien. De klep zelf kan ook niet in open positie aangebracht worden. Oplossing hiervoor is de klep en deur van Perfect Scale gebruiken. De klep op het bovendek zit wel apart aan een frame en kan dus in open positie gemonteerd worden. Voorwaarde is dan wel dat je een interieur aanbrengt.
Op de doos en in alle reclame-uitingen wordt het model afgebeeld terwijl het een TOW raket afvuurt, die mogelijkheid kun je daadwerkelijk ook nabootsen met het model. Persoonlijk spreekt mij dit niet echt aan. Laat je het afvuren wel zien dan vind ik dat je dat ook zo realistisch mogelijk moet doen met de bijbehorende effecten dus, maar ieder zijn plezier, toch? Dat is het fijne van modelbouw!

De TOW lanceerder is in drie verschillende posities te plaatsen. Firing position, reload position en stored position. Als ik de beschrijving goed begrijp dan is het de bedoeling dat het lanceerplatform kan bewegen om in deze posities te komen, maar ik zie wel dat er dan verschillende onderdelen aangebracht moeten worden, maar volgens mij kun je die vervangen. Voor een eventueel diorama is dit ook een leuke optie. Bijgeleverd worden ook de lege cartridges van de TOW raketten om te simuleren dat er TOWS zijn afgevuurd.  Er worden geen antennes of antenne draden meegeleverd, hiervoor geeft men in de beschrijving de “streched sprue” methode aan.
Doordat AFV gebruik maakt van eerder ontworpen frames komen de fouten die hierin zitten natuurlijk mee naar deze PRAT uitvoering. Een foutloze PRAT krijgt u niet met dit model, maar daar kunt u zelf aan doen wat u wilt, inclusief een interieur. Om een super PRAT te bouwen adviseer ik graag om op het Twenot forum de bouw te bekijken van priegelmaster Walter Jonkers “Priegelen aan een YPR-PRAT: Luiken open en licht aan”. Dit is een bouw uit 2021 op basis van de toenmalig beschikbare AFV Club YPR-765 en niet deze, maar dit artikel laat feilloos zien hoe een PRAT model eruit moet zien inclusief een fabelachtig interieur, echt de moeite waard.    

De beschrijving is uitgevoerd in zwart/wit met aan het einde de kleuren aanduidingen van de verschillende vroege versies.  Zoals al aangeven dit is niet de A1 uitvoering. Het simpele groene schema dus. In 28 stappen word de bouw beschreven. De uitvoeringen die u kunt samenstellen middels het decal vel zijn:

- 12th Armoured Antitank Company – 12th Armoured Infantry Brigade KY-50-04
- 12th Armoured Antitank Company – 12th Armoured Infantry Brigade KY-50-55
- 48th Armoured Infantry Battalion - 11^th Armoured Infantry Brigade KY5028
- 17^th Armoured Infantry Battalion – 13^th Armoured Infantry Brigade KY-50-40

Het decal vel. Tja daar is het bij de vlaggen wat mis gegaan. Helaas is het rood wit blauw verschoven, minimaal, maar voor mij is het onder een loep te zien. Ook decal 11 dat op de deur in het achterluik moet komen is niet gecentreerd. Voor de rest ziet het vel er acceptabel uit.   

Conclusie
Opnieuw heeft AFV Club ons blij gemaakt met een Koninklijke Landmacht model. De kwaliteit van het aangeboden model is goed, gebaseerd op de eerder uitgebrachte modellen van de YPR-765 door AFV. DE foutjes komen dus mee. Het betreft de eerste/vroege versie. Wil je de A1 versie bouwen dan moet je aan de slag. Bagagerekken en draadknippers kun je scoren bij Sylly’s Miniatuur Modellen en Diehl tracks bij Perfect Scale. Wellicht worden er in de komende periode nog meer after market producten/decals aangeboden en ja 3D druk bied ook steeds meer mogelijkheden.     
Een echte aanrader voor elke modelbouwer geïnteresseerd in Landmachtmodellen, maar in zijn algemeenheid een apart model om in de vitrine te hebben.